گەشەپێدانی منداڵی سەرەتایی (ECD) لە باشووری جیهانی بووەتە پیشەسازییەکی چەند ملیار دۆلاری کە لەسەر گریمانەی گومانلێکراو دەربارەی باوان و گەشەی مێشک بنیات نراوە. لەکاتێکدا ئەم دەستێوەردانانە وەک چارەسەری زانستی پشتڕاستکراوە بۆ باشترکردنی داهاتووی منداڵان پێشکەش دەکرێن، زۆر جار گێڕانەوەی کۆلۆنیالی کێشەدار و تێڕوانینی ڕۆژئاوایی بۆ پەروەردەکردنی منداڵ بەردەوام دەکەن.
ڕێبازی ئێستای ECD، کە لەلایەن ڕێکخراوەکانی وەک یونیسێف و بانکی جیهانی پشتگیری دەکرێت، بە توندی جەخت لەسەر گەشەی مێشک دەکاتەوە و شێوازی دیاریکراوی باوانی پێشنیار دەکات کە بە پێوەری ڕۆژئاوایی بە ‘باشترین’ دادەنرێت. ئەم دەستێوەردانانە لەسەر ئەو بنەمایە دامەزراون کە ڕەفتاری دایک و باوک لە سەرەتای تەمەندا دەتوانێت پێکهاتەی مێشکی منداڵ بە شێوەیەکی بنەڕەتی بگۆڕێت، و شێوازێکی تایبەتی چاودێری ‘پەروەردەیی’ – کە بە کارلێکی زارەکی بەردەوام، تەماشاکردنی چاو، و یاری ڕێکخراو دەناسرێتەوە – بە گشتی سوودبەخشە. ئەم تێڕوانینە بووەتە هۆی بانگەشەی فراوان دەربارەی ناتەواوی شێوازەکانی چاودێری منداڵ لە باشووری جیهانی، هەندێک توێژینەوە ئاماژە بەوە دەکەن کە تا ٪٧٤.٦ی منداڵانی ساوا لە وڵاتانی داهاتی کەم و مامناوەند چاودێری ‘کەمترین گونجاو’ وەردەگرن.
هەرچۆنێک بێت، ئەم هەڵسەنگاندنانە زۆرجار دان بە فرەیی کەلتووری شێوازەکانی پەروەردەکردنی منداڵ و ڕێگە جیاوازەکانی گەشەکردن و فێربوونی منداڵان لە دۆخی جیاوازدا نانێن. پێوەرەکانی هەڵسەنگاندن بە توندی لایەنگری نۆرمە ڕۆژئاواییەکان و چینی ناوەڕاستی شارنشینن، گرنگی و کاریگەری ڕێبازی جێگرەوە بۆ گەشەی منداڵ پشتگوێ دەخەن. بۆ نموونە، کۆمەڵگای زۆر بە سەرکەوتوویی گەشەی منداڵان پەرە پێدەدەن لە ڕێگەی شێوازی وەک کاوێژکردنی سەربەخۆ لە دەرەوە، بەشداری کۆمەڵگا، و فێربوونی تێبینیکردن – میتۆدگەلێک کە لەوانەیە بە پێوەری ڕۆژئاوایی ناتەواو دابنرێن بەڵام بە تەواوی لەگەڵ دۆخی کەلتووری و ژینگەییان دەگونجێن.
ئەوەی زیاتر جێگەی نیگەرانییە ئەوەیە کە چۆن ئەم دەستێوەردانانە دەنگدانەوەی نەخشە مێژووییەکانی بیرکردنەوەی کۆلۆنیالین، کە تێیدا کەموکوڕییەکان دەخرێنە پاڵ دانیشتوانی باشووری جیهانی لە جیاتی چارەسەرکردنی نایەکسانی پێکهاتەیی. جەختکردنەوە لەسەر ‘چاککردنی’ ڕەفتاری دایک و باوک سەرنج لە کێشە بنەڕەتییەکان وەک هەژاری، کەمی سەرچاوە و نایەکسانی سیستەماتیکی لادەدات. لە جیاتی جێبەجێکردنی چارەسەری سەرەوە بۆ خوارەوەی ڕۆژئاوایی، دەستێوەردانەکانی منداڵی سەرەتایی دەبێت جەخت لە شارەزایی، پێداویستی و ڕوانگەی خۆجێیی بکەنەوە، دان بەوەدا بنێن کە چەندین ڕێگای دروست هەن بۆ گەشەی تەندروستی منداڵ.